Automatyczna czy manualna skrzynia biegów? Zasada działania, zalety, wady

14-04-2021 12:07

Automatyczna przekładniadaje poczucie komfortu, ale powszechnie uważa się, że zwiększa zużycie paliwa. Z kolei ta bardziej tradycyjna wymaga większego zaangażowania kierowcy, ale pozwala na bardziej sportową jazdę. Legend i mitów krążących na temat skrzyń biegów jest bardzo wiele. Które są prawdziwe, a które należy między bajki włożyć?

Kolejne dekady rozwoju motoryzacji to kolejne wynalazki. Jedne znajdują swoje miejsce w jej świecie, inne idą w niepamięć. Rozwój technologiczny dotyczy także i samych skrzyń biegów. Przyjrzyjmy się jednak dwóm podstawowym i najbardziej popularnym typom skrzyń biegów. Czym się charakteryzują i jak działają? Jakie mają zalety, a jakie wady?

Skrzynia manualna, czyli tradycyjna przekładnia z drążkiem

To najczęściej spotykany typ przekładni w samochodach spotykanych na polskich drogach. Z czego to wynika? Prostota konstrukcji w porównaniu do automatycznych odpowiedników zawsze miała wpływ na cenę. Stąd nie tylko polscy, ale i europejscy kierowcy chętniej wybierali tańsze skrzynie manualne, co z kolei miało wpływ na przyzwyczajenia kolejnych pokoleń.

Skrzyni biegów zawdzięczamy możliwość przeniesienia energii czerpanej z silnika wprost na koła. Dzięki niej można sterować przełożeniami, tak by dostosowywać pracę silnika do aktualnych potrzeb, takich jak prędkość toczenia się kół. W skrzyni manualnej, jak sama nazwa wskazuje, zmiany biegu można dokonać ręcznie, przy pomocy ruchu drążka. Wcześniej należy jednak wcisnąć pedał sprzęgła, który pozwala na płynne wrzucenie następnego - wyższego lub niższego biegu, a tym samym na zwiększenie lub zmniejszenie prędkości. Wszystko dzieje się za pośrednictwem koła zębatego umieszczonego na wałku sprzęgłowym, które w zależności od woli kierowcy za pośrednictwem koła zębatego wałka pośredniego przenosi moment obrotowy na koła zębate odpowiadające poszczególnym biegom. Brzmi to skomplikowanie, lecz dla kierowcy oznacza to jedynie prostych ruch drążkiem zmiany biegów przy jednocześnie wciśniętym pedale sprzęgła.

Manualne mniej awaryjne… automatyczne Seata też równie doskonałe

Manualne skrzynie biegów uchodzą za mniej awaryjne. Zawsze też mówiło się, że pozwalają kierowcy na bardziej dynamiczną zmianę biegów niż w przypadku skrzyń biegów. Również i sama jazda miała być bardziej ekonomiczna. Automaty po prostu niegdyś więcej spalały, bo traciły energię podczas dokonywania nie zawsze doskonałych przełożeń, zwłaszcza gdy dochodziło do ślizgania się sprzęgła.

Wszystkie ułomności związane z działaniem skrzyń automatycznych przestały być aktualne z chwilą pojawienia się na rynku pierwszych dwusprzęgłowych skrzyń biegów DSG. Tak, dokładnie to te, które montowane są w Seatach takich jak Tarraco, Arona czy też Seat Leon.


Automatyczne skrzynie biegów DSG kompletnie zrewolucjonizowały rynek motoryzacyjny. To właśnie dzięki nim kierowcy coraz częściej rezygnują z manualnych skrzyń biegów i decydują się na wybór Seata z automatem. Dlaczego tak się dzieje? To proste. Dzięki zastosowanemu mechanizmowi dwóch sprzęgieł zmiana biegów stała się bardziej płynna (rzadko, który kierowca potrafi tak szybko i dokładnie zmienić bieg), co wpłynęło na zwiększenie dynamiki jazdy oraz zmniejszenie spalania. Co ważne, nowe Seaty niczym w pełni inteligentne urządzenia w mgnieniu oka tak dobierają bieg, jak intuicyjnie dokonałby tego sam kierowca. Ten jednak steruje jedynie kierownicą i pedałem gazu. Jego mocniejsze przyciśnięcie powoduje natychmiastową redukcję biegu na niższy, by dać więcej mocy. Natomiast delikatne operowanie pedałem gazu wprowadza poprzez automatyczną skrzynię biegów DSG pojazd w stan przyjemnego toczenia się, podczas którego samochód spala jedynie minimalne dawki paliwa.

Automaty są droższe, ale tylko nieznacznie. Warto to sprawdzić!

Nie można także zapomnieć, że także dzięki nowoczesnej konstrukcji automatyczna skrzynia biegów w wykonaniu Seata stała się niemal w stu procentach bezawaryjna. Można więc użytkować ją bez obaw o ewentualne wysokie koszty naprawy w przypadku awarii. Powinna służyć przez setki tysięcy kilometrów. Oczywiście przy odpowiednim serwisowaniu w autoryzowanych stacjach obsługi Seat.

Auta wyposażone w automatyczne skrzynie biegów wciąż pozostają nieco droższe w zakupie. Jednak przy finansowaniu w ramach leasingu konsumenckiego czy kredytu „Moc Niskich Rat” podwyższa to kwotę miesięcznego zobowiązania w naprawdę niewielkim stopniu. To naprawdę warte komfortu jazdyrozwiązanie sprawdzi się np. w miejskim korku, w którym dotąd trzeba było stale manipulować biegami, sprzęgłem, gazem i hamulcem. Tu wystarczy jedynie pedał gazu i hamulca. To naprawdę wygodne. O wyborze skrzyni biegów najlepiej zdecydować po jeździe testowej, podczas której można porównać obie opcje, pokonując trasę samochodami o dwóch różnych rodzajach przekładni.